Гісторыя грыпу налічвае некалькі дзясяткаў стагоддзяў, першыя згадванні пра гэта захворванне былі зроблены яшчэ ў 412 годзе да н. э. Гіпакратам. Цягам двух тысячагоддзяў вірус грыпу неаднаразова выклікаў эпідэміі і пандэміі, што выносілі жыцці сотняў тысяч і мільёнаў людзей. Так, сумна вядомая "Іспанка" ў 1918-1920 гг. па самых сціплых падліках забрала больш за 20 млн. жыццяў. На шчасце, у наш час мы валодаем магчымасцямі не толькі абмежаваць шыранне грыпу, але і эфектыўна яго лячыць, папярэджваючы развіццё ўскладненняў і неспрыяльных вынікаў захворвання.
Вострыя рэспіраторныя вірусныя інфекцыі (ВРВІ) – група захворванняў, якія выклікаюцца мноствам узбуджальнікаў (вірусы грыпу, парагрыпу, адэнавірус, метапневмавірус і г. д.), перадаюцца паветрана-кропельным шляхам і характарызуюцца вострым паражэннем дыхальнай сістэмы чалавека. Найболей часта сустраканыя сімптомы ВРВІ: пачырваненне слізістых ратаглоткі, пяршэнне ці болі ў горле, асабліва пры глытанні, катар ці закладзенасць носа, асіпласць голасу, кашаль, чханне, павышэнне тэмпературы да невялікіх значэнняў (не вышэй за 38°С).
Грып мае выдатныя ад іншых ВРВІ клінічныя праявы і схіляе да развіцця ўскладненняў. Грып – вострая рэспіраторная інфекцыя, што выклікаецца вірусам грыпу, якая характарызуецца высокай тэмпературай (38-40°С), выяўленай агульнай інтаксікацыяй і пашкоджаннем дыхальных шляхоў гушчару ў форме трахеіту.
Інкубацыйны перыяд (г. зн. час ад моманту заражэння да з'яўлення першых азнак захворвання) пры сезонным грыпе складае ад 12 да 48г , пры высокапатагенным варыянце даўжэючы да 5-7 дзён. Для грыпу характэрна вострае пачатак з дрыжыкаў, павышэння тэмпературы да максімальных значэнняў ужо ў першыя суткі хваробы і агульных з'яў інтаксікацыі (выяўленай слабасці, разбітасці, болю галавы ў лобных абласцях, ламоты ў цягліцах, костках, суставах, болі ў вокавых яблыках, святлабоязі, слезацёку і г. д.). Праз некалькі гадзін да вышэйпералічаных праяў захворвання далучаюцца азнакі пашкоджання дыхальных шляхоў часцей ў выглядзе закладзенасці носа ці слаба выяўленага катару, пяршэння ў горле, балючага сухога кашлю, шчымлівым будзь заўзятарам грудавінай і па ходзе трахеі, асіплага голасу. У большасці хворых грыпам поўнае акрыянне наступае праз 7-10 дзён.
Вылучаюць неспецыфічныя і спецыфічныя метады прафілактыкі. Да першых з іх ставяцца агульнапрынятыя гігіенічныя меры для абмежавання шырання рэспіраторных вірусных інфекцый і прафілактыкі заражэння:
- скарыстайце ахоўныя маскі.
- унікайце блізкага кантакту з людзьмі
- ўнікайце людных месцаў ці скараціце час знаходжання ў іх
- імкніцеся не датыкацца да рота і носу
- выконвайце гігіену рук – часцей мыйце рукі вадой з мылам ці скарыстайце сродак для дэзынфекцыі рук на спіртавым грунце, асабліва ў выпадку дакранання да рота, носа
- павялічце прыток свежага паветра ў жылыя памяшканні, як мага часцей адкрывайце вокны.
- пільнуйцеся здаровага ладу жыцця: паўнаварты сон, рацыянальнае сілкаванне, фізічная актыўнасць, рэгулярныя шпацыры на свежым паветры.
Адным з найболей эфектыўных метадаў спецыфічнай прафілактыкі грыпу з'яўляецца вакцынацыя. Паводле рэкамендацый САЗ: "Вакцынацыя з'яўляецца грунтам прафілактыкі грыпу", бо яна зніжае распаўсюджанне хваробы і смяротнасць, змяншае выдаткі на лячэнне грыпу і яго ўскладненняў, можа значна скараціць часовую непрацаздольнасць, даступная, эфектыўная і бяспечная для сталых, дзяцей з 6-месячнага ўзросту, цяжарных кабет.
Памятайце, самалекаванне пры грыпе недапушчальна, асабліва для дзяцей і асоб сталага веку. Бо прадбачыць плынь грыпу немагчыма, а ўскладненні могуць быць самымі рознымі. Хворыя грыпам патрабуюць сталага назірання з боку медпрацаўнікоў, а позная шпіталізацыя прыводзіць да зацяжной плыні пнеўманіі і іншых ускладненняў і павелічэнню частасці смяротных вынікаў.
Толькі лекар можа слушна ацаніць стан хворага, прызначыць адэкватнае лекаванне супрацьвіруснымі сродкамі і антыбактэрыйнымі прэпаратамі, правесці хвораму дадатковыя метады абследавання (клінічныя аналізы, рэнтгенаграфію органаў грудной клеткі, ЭКГ і г. д.).
Па матэрыялах БЕЛМАПО